Türkiye’nin hemen hemen her yerinde şiddetli yağışlar, sel felaketleri, toprağın fazla su almasından kaynaklı toprak kaymaları mevcut. Sel kaynaklı çok fazla ev, iş yeri, ahır, hayvanlar sular altında kaldı. Geçimini hayvancılıktan sağlayan insanların hayvanları telef oldu. Sayısız çiftçinin tarlalarındaki mahsulleri ziyan oldu.
Sadece hayvancılık ile uğraşanlar ya da tarlada mahsulü olan çiftçiler zarar görmedi. Şehir merkezlerinde de göletleri andıran manzaralar sık sık oluyor. Birkaç gün önce Erzurum Karayazı ilçesinde genç bir kardeşimiz sele kapılıp hayatını kaybetti. Yağmur, sel baskınları sürpriz değil iken, neden bunlar için gerekli önlemler yeteri düzeyde alınmıyor?
Dere yatağı olan veya akarsu geçen her yere fazlaca yükseltilme ve kapasite alanı açılmıyor sel ile birlikte dereler taşıyor sonu can kayıpları, maddi hasar oluyor. Alt yapı, üst yapı gözden geçirilmeli diye bas bas bağırıyor sel bilançosu!
Geçen gün yollarda olan rögar kapaklarının üzerindeki deliklerden, yukarı doğru su fışkırıyordu, su borusu patladı sandım, fakat; fazla yağmur yağışından dolayı aşağının su dolduğunu ve haznesi yetmediği için, suyu dışarı fışkırttığını gördük. Bu kadar can ve mal kaybı var ise, yollarda hasar oluyor ise alt yapımız iyi değil demektir.
Sayın yetkililerimizin bu kadar can kaybını, hayvan telef olmasını, mal kaybını, yol hasarlarını görmezden gelmeyeceklerini düşünerek, gerekeni yapacaklarına inanıyorum. Çoğu İlde toprak kayması oldu örneğin; toprağın fazla yağış olmadığı zamanlarda da kayma ihtimali yüksektir, öncelikle tüm İller arası yollarda toprağın, taşın kayma ihtimaline tedbiren metal file çekilmedir.
İllerin, ilçelerin, köylerin bir den fazla su gideri olmalıdır, günümüzde her yer beton, asfalt olunca yağan fazla yağmuru emecek toprağımız ağacımız kalmadı. Ağaçların ve toprağın değerini çok daha iyi anlamış olduk böylece. Kesinlikle ağaçlandırma bir an önce fazlaca arttırılmalıdır. Ayrıca taşma ihtimaline karşı tüm dere yatakları 2 katı yükseltilmeli aralıklı fileler takılmalı, bu insanların veya hayvanların sele kapılma dereye sürüklenme olayına karşı büyük tedbir olacaktır.
Ülkemizde var mı bilmiyorum var ise de yaşanan sel, bozulan yollar, ölen insanlar, telef olan hayvanlar, maddi hasarlar, yol bozulmaları daha birçok sel kaynaklı felakette işe yaramadığı ya da yetersiz kaldığı aşikâr. Çok sayıda yer altı barajları olmasını isterdim şayet var ise çoğaltılmasını yer altı barajları kuraklık olduğunda insanların, hayvanların ve tarımın büyük oranda ihtiyacını karşılayacağını düşünüyorum.
Her yer beton olunca suyu emecek toprak ve su olmadığından ve giderler yetersiz kaldığından su yüzeyde kalıyor ve taşkınlar cereyan ediyor. Yer altı barajları olduğu taktirde su için açılan kanallar yapılacak olan boru hattı ile baraja transfer olacak. Hem su tasarrufu olacak hem de insanlığı büyük oranda rahatlatacaktır.
Yer altı barajları yapılması ve çoğaltılması, dere ve sel baskını için açılan kanalların yükseltilip fileler takılması, toprak ve taş kayması için iller arasında olan topraklı taşlı yamaçların metal file ile kapatılması, bol ağaçlandırma yapılması, il, ilçe, köylerde suyun yukarda değil aşağı çekilmesi için giderler açılması, giderlerden yapılacak yer altı barajlarına su nakledilip depolanması gerekiyor ki hem felaketler hem gelecekte yaşanabilecek olası susuzluk için büyük girişim olacaktır.
İş yapar iken bir günlük düşünmeyip kötü olasılıkları da daima hesaba katalım, tedbir almak için, illaki can kayıplarının olması gerekmez maddi hasarlar hem devletimize hem milletimizedir, çalışmalarımızı ileriye dönük, sürdürülebilir ve kötü olasılıkları göz önünde bulundurarak yapalım.
Başarılarının devamını dilerim