Dünyada yaşanan Kovid salgını ve Rusya- Ukrayna savaşı ile birlikte üretimde, tedarik zincirlerinde, enerji arz güvenliğinde ve daha birçok alanda ciddi değişimler oldu. Özellikle tedarik zincirlerinde yaşanan kırılmalar ve savaş ile birlikte enerji fiyatlarında meydana gelen artışlar yüksek fiyat artışlarının yani enflasyonun küresel bir sorun haline gelmesine neden oldu. Bu nedenle, meydana gelen enflasyonun düşürülmesi için alınan tedbirler ve uygulanan politikalar, özellikle üretimde yani GSYH’de, kişi başı gelirde, gelir dağılımında ve daha birçok alanda önemli değişimleri de beraberinde getirdi.
ENFLASYON VE ETKİLERİ
Enflasyonun birçok etkileri vardır. Yüksek fiyat artışları, özellikle birçok ülkede olduğu gibi Avrupa ülkelerinde de satın alma gücünü zorlamaktadır. Enflasyonu düşürmek için merkez bankaları tarafından yapılan faiz artışları ile ekonomilerde düşük büyüme oranları birçok ülkede ekonomik daralmaların yaşanmasına neden olmaktadır.
Bilindiği üzere, 2022 yılında düşük gelirli ülkeler yüzde 3.4, orta gelirli yani gelişmekte olan ülkeler yüzde 3.6 ve yüksek gelirli yani gelişmiş ülkeler ise yüzde 2.8 ekonomik büyüme gerçekleştirmişlerdi.
Ekonomik büyüme oranlarında yaşanan düşüş nedeniyle, birçok ülkenin dünyadaki sıralamasını ve bulunduğu gelir grubunu değiştirmesi de zaman alacaktır.
Her ne kadar düşük ve orta gelirli ülkeler, yüksek gelirli zengin ülkelere nispeten daha yüksek ekonomik büyümeleriyle kişi başı gelirde ve GSYH’de değişiklik yaparlarsa da düşük büyüme oranları nedeniyle bu iki ülke grubunda yer alan ülkelerin yüksek gelirli ülkelere yetişmeleri oldukça zor görülmektedir.
Ülkedeki ekonomik büyüme hızının düşmesi, meydana gelen düşük milli gelirden yani ülkedeki ekonomik gelirden daha az pay almak anlamına gelmektedir. Bu durum sosyal kesimler arasında huzursuzluğa neden olacağı gibi fakir– zengin arasındaki gelir eşitsizliğini derinleştiren önemli bir durumdur.
Birçok Avrupa ülkesinde ekonomideki daralmanın faturasının göçmenlere çıkartılması ve göçmenlerin siyasi konuların ana teması olmasının temelinde de ekonomide yaşanan sorunlar olduğu açıktır.
Ekonomilerde refahın yaşanması yani ortaya çıkan gelirden yeteri kadar pay alınması bu sorunları ortadan kaldıracaktır.
Bu nedenle, enflasyonun düşürülmesi, ekonomik büyümenin arttırılması yani yüksek milli gelire ulaşılması ve ortaya çıkan gelirin adil dağıtılmasının birçok sosyal huzursuzluğun, siyasi tansiyonun ve sosyal riskin azaltmasına önemli katkı yapacağı açıktır.