Yap-işlet-devret modeliyle inşa edilen Çanakkale Boğaz Köprüsü hizmete açıldı. Güzel ve anlâmlı bir hizmet. Teşekkür ediyor, hayırlı olsun diyorum. Hizmeti görmezden gelme gibi karşıt bir anlayışta değilim. Derledığim bazı bilgilerle bir karşılaştırma yapmak niyetindeyim. Köprüden araç geçiş ücreti 15 Euro+ KDV. Günlük garantili araç geçiş sayısı 45 bin... Köprüden günlük geçiş garantılı 45 bin araç geçmediği takdirde, aradaki fark hazineden yapımcı firmaya 16 yıl süreyle ödenecek. Varın siz hesap edin.
Çanakkale Boğazından vapurla geçişlerde günlük araç sayısının en yüksek olduğu günlerde 10 bin civarında. Köprüden de bu sayıda aracın geçmesi halinde; günlük olarak taahüt edilen 45 bin araçtan 10 bin düşüm yapıldığında, arta kalan 35 bin aracın günlük geçiş ücreti yine devlet tarafından yapımcı firmaya ödenecek. Temenimiz taahüt edilen günlük 45 bin aracın köprüden geçmesi ve hazineden ilave bir ödemenin yapılmamasıdır.
Bir mukayese yapacak olursak; rahmetli Demirel ve Özal döneminde yapılan 15 Temmuz ve Fatih köprülerinden otomobil gidiş 8.5, geliş 8.5 TL. Toplam ücret sanırım 17 TL... Köprüler devlet kaynağı le yapıldığından ve yap-işlet-devret modeli tercih edilmediğinden herhangi bir borçlanma ve ödeme yapılmamakta ve geçiş gelirleri kimselere değil, doğrudan devlet hazinesine aktarılmakta.
Son dönem ve yıllarda yap-işlet-'devret modeliyle yaptırılan otoyollar, havaalanları, hastane ve boğaz köprüleri de keşke eşdeğer örneklerde olduğu gibi, devletin kendi imkânları ve kaynakları ile yüklenici firmalara karşı herhangı bir mali yükümlülük ve borçlanma olmadan ve ilave bir ek ödeme şartı getirilmeden yapılabilseydi. Netice olarak; bu uygulama ile 16 yıl devletin bütçesine bir kuruş girmeyecek. Sonrası içinse elbette Allah kerimdir. "El intizâr eşeddü minen nar" Arapça bu sözde denildiği gibi, "beklemek cehennemde yanmaktan daha zordur" 16 yıl sonrasını sabırla beklemek.
Bu samimi eleştirel değerlendirmelere ve ne kadar doğru ve gerçek olduğunu bilmiyorum, ama maliyetinin üstünde bir yapım olduğuna ait isnat ve iddialara rağmen; Çanakkale Köprüsü'nün ülkemize kazandırılmış olmasından mutluluk duyduğumu ifâde etmek istiyorum. Boğaz geçisınde rahatlama yaratacak bu eser ülkemize hayırlı olsun.