6 yumurta 1 ekmek

Açlık sınırının 4 kişilik bir aile için 6450 TL’ye yaklaştığı günlerdeyiz. 4 kişilik bir ailede 30 günlük kişi başına sadece gıda masrafları için düşen miktar 1615 TL. Yani günlük kişi başı 53 TL. 3 öğüne eş dağılan bir rasyon için öğün başı maliyet 2022 Mayıs ayı itibari ile yaklaşık 18 TL. 

Dengeli beslenme için tabağımızdaki besinleri vücudumuzun ihtiyacı olan protein karbonhidrat yağ, vitamin olarak kabaca 4’e ayırabiliriz.  Her birinin vermiş olduğu enerji miktarı birbirinden farklı.
şimdi elimizdeki 18 TL’yi ihtiyacımıza göre paylaştırmamız gerekiyor. 

Birkaç sıralama var. 

Enerji elde edilmesinde kullanım sırasına göre;

Karbonhidrat >Yağ>Protein

Yapıya katılma sırasına göre;
Protein >Yağ> Karbonhidrat

Enerji eldesinde sıralamasına göre;
Yağ> Karbonhidrat> Protein

Elimizdeki öğün başına 18 TL’yi enerji ihtiyacımızı karşılamaya yönelik planlarsak karbonhidrat ve yağ ağırlıklı beslenmemiz gerekiyor. Fakat mevcut kas yapımızı korumak ve arttırmak için protein ağırlıklı bir sıralamayı tercih etmeliyiz. 

Genelde günümüzde hesaplar kalori yani besinlerin sağladığı enerji miktarı üzerinden devam ediyor. Henüz asgari protein/yağ/karbonhidrat ihtiyaçlarında standardizasyon sağlanamadı. İhtiyaç olan ortalama enerji miktarı 2000-2500 arasında kabül görür sınırlarda. 

Karbonhidrat ağırlıklı beslenince hem doygunluk hissi oluyor hem enerji veriyor. Yağ ile karbonhidratı karıştırınca da lezzetli oluyor. Protein hesaba katılmadan kolayca bir tabak yağlı bir pirinç ya da bulgur pilavı ile rahatça tamamlanabiliyor.  Tabi tercih etmemiz gereken protein ve yağın hayvansal mı? bitkisel mi? olmasına da karar vermeliyiz. 

Birim hayvansal protein miktarı maliyeti ile birim bitkisel protein maliyetinin karşılaştırılması ve sindirilebilirlik oranlarının da dikkate alınması gereklidir. Bitkisel protein üretim maliyeti daha ucuz olduğu aşikar. Bitkisel yağların üretim maliyeti hayvansal yağların üretim maliyetine göre günümüz teknolojisi ile daha düşük durumda. Elimizdeki öğün başı 18 TL’yi en etkin şekilde kullanmak için doğal olarak en ucuz olanı tercih etmek zorundayız. Bitkisel protein kaynakları yemeklik tane baklagiller( Nohut, fasülye, bakla, mercimek). Bitkisel yağ kaynakları ayçiçeği, mısır özü ve zeytin yağı. Hayvansal yağlara göre ucuz ve şimdilik ulaşılabilir olanlar. 

Büyük market zincirlerinde 1 yumurta 1,06 TL ile 2,05 TL arasında değişim gösteriyor.   
200 g ekmek 2,25 TL. Haşlama maliyetini dahil etmezsek yaklaşık 6 yumurta ve 1 ekmek ile sabah kahvaltımızı gerçekleştirebiliyoruz.  

Peki acaba yurttaşlarımızın ne kadarı kahvaltılarında 6 adet haşlanmış yumurta ve 200 g ekmek yiyerek güne başlıyor?  Çevremde yaptığım kısa sözlü anketlerde bile gıdaya ayrılan bütçelerinin kişi başı 1650 TL’ye ulaşmadığını rahatça söyleyebilirim. Sanırım yurttaş beslenme giderlerinden kesintiye gidip kalan bütçesini de başka kalemlere harcama ihtiyacı duyuyor.     

Son olarak basitçe; 1 yumurtayı haşlama maliyeti ile 30 yumurtayı haşlama maliyeti üzerine düşünürsek aynı süre içinde haşlandığını kabül ettiğimi taktirde, hiç değilse sabah kahvaltılarında birkaç kişi bir araya gelerek beslenip giderlerimizde tasarruf sağlayabiliriz.

Bir araya gelmedikçe fakirleşmeye devam edeceğiz.